In het literair-culturele tijdschrift De Gids verscheen in november 1967 een artikel dat een in de geschiedenis van het tijdschrift ongekend aantal reacties teweeg bracht: ‘Het onbehagen bij de vrouw’ door Joke Kool-Smit (1933-1981). In dit artikel verwoordde zij haar onvrede met het traditionele vrouwenbestaan zo treffend dat veel vrouwen van haar generatie, volwassen geworden in de jaren 1950 en 1960, zich erin herkenden. Uit de weerklank die haar artikel vond begreep zij dat dit het moment was om de achterstelling van vrouwen ‒ op de arbeidsmarkt, in het onderwijs, in de wetgeving en in de maatschappelijke organisatie van het gezinsleven ‒ collectief te gaan bestrijden. En zij greep dat moment: in 1968 richtte ze, samen met Hedy d’Ancona, de actiegroep Man Vrouw Maatschappij op, en bracht daarmee de tweede feministische golf in beweging.
Op 27 augustus 2023 is het 90 jaar geleden dat Joke Smit in Utrecht geboren werd. Het Utrechts Geveltekenfonds heeft deze gelegenheid willen aangrijpen om als eerbetoon aan deze feministische voorvechtster in Utrecht een gedenksteen voor Joke Smit te plaatsen. De beeldhouwster Britt Nelemans, bekend van de gevelsteen die in 2019 ter gelegenheid van 100 jaar vrouwenkiesrecht in de muur van het Utrechts stadhuis werd aangebracht, kreeg de opdracht deze gedenksteen te maken. De steen is geplaatst op het Joke Smitplein in Utrecht en werd op 26 augustus 2023 door Hedy d'Ancona en Sharon Dijksma, burgemeester van Utrecht, onthuld.
Onthulling van de gedenksteen voor Joke Smit door Hedy d’Ancona en Sharon Dijksma, Utrecht 26 augustus 2023
Foto: Jim Terlingen
De WDF droeg bij aan de kosten van het maken van de gedenksteen.