Sidebar
Language selection
wilhelmina drucker webmonument
WDF Projecten (51)
In het jubeljaar 2019 brengt het tijdschrift Historica een themanummer uit over 100 jaar vrouwenkiesrecht (1919-2019), dat een blijvende herinnering wil zijn aan de strijd die is geleverd voor het verwerven van vrouwenkiesrecht. Het wordt een extra dik nummer in een extra aantrekkelijke vormgeving en een verhoogde oplage, om een ruime verspreiding mogelijk te maken. Het nummer, onder gastredactie van Mineke Bosch, zal tijdens de Historicidagen in Groningen (24 augustus 2019) worden gepresenteerd en aan alle vrouwelijke bewindslieden en volksvertegenwoordigers worden aangeboden.
De WDF draagt bij aan de extra kosten die met deze speciale uitgave gemoeid zijn.
Naschrift: over de foto uit Doetinchem hebben we momenteel niet meer informatie dan het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers op zijn website beschikbaar stelt (zie onderschrift). Naar de contekst (wie zijn de genoemde vrouwen? bij welke gelegenheid is de foto gemaakt? hoezo mannenkleren in 1922?) is het vooralsnog raden. Zodra we daar meer over weten, volgt op deze plaats een aanvulling. Alle informatie is welkom op Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
In november 2018 verschijnt Sekse. Een begripsgeschiedenis, onder redactie van Myriam Everard en Ulla Jansz. Het zal het eerste deel vormen van de reeks JVG Xtra, die onder auspiciën van het Jaarboek voor Vrouwengeschiedenis bij uitgeverij Verloren verschijnt.
De bundel bevat 14 bijdragen die laten zien dat de manier waarop sekse in de afgelopen eeuwen is gezien én gedaan steeds aan veranderingen onderhevig is geweest, en dat de betekenis van sekse steeds opnieuw is gedefinieerd, bewaakt en betwist.
Voor de inhoudsopgave zie hier.
De WDF subsidieert de reproductiekosten en -rechten van de meer dan 50 illustraties, en een deel van de productiekosten.
Truus Wijsmuller-Meijer (Alkmaar 1896-Amsterdam 1978), die in de jaren 1930 actief was in de vrouwenbeweging, onder meer als een van de oprichtsters van het Korps Vrouwelijke Vrijwilligers (1938), is niet in het nationale geheugen van Nederland opgenomen. Zelfs haar grote rol bij de redding van zo’n 10.000 joodse kinderen uit Nazi-Duitsland, Oostenrijk en andere door Duitsland bezette gebieden, is in Nederland maar nauwelijks bekend.
Om daar verandering in te brengen werken documentairemaaksters Pamela Sturhoofd en Jessica van Tijn aan een film over Truus Wijsmuller, Truus’ Children. Daarvoor interviewt zij zoveel mogelijk van de kinderen die in de jaren 1938-1940 door toedoen van Truus Wijsmuller via Nederland naar veilige landen werden getransporteerd.
De WDF subsidieerde aanvullend onderzoek naar nog levende kinderen van toen.
Inmiddels is de documentaire op 8 maart 2020 in première gegaan, op 3 mei 2020 in een verkorte versie op NPO2 te zien geweest, en sinds april 2021 via Netflix te zien.
Het archief dat de maaksters in de aanloop naar de documentaire hebben gevormd zal als het Truus Wijsmuller Archief een plaats vinden in het Joods Cultureel Kwartier.
Over de vredesactiviste Lie Alma-Heijnen (1909-1990) weten we dat ze in de jaren 1930 actief werd in de vrouwenvredesbeweging, in verschillende antifascistische organisaties, en dat zij de eerste voorzitster was van het Wereld Vrouwen Comité tegen Oorlog en Fascisme. Maar verder weten we nog maar erg weinig: Wie was zij? Waar kwam zij vandaan? Hoe verhielden feminisme en antifascisme zich in haar leven tot elkaar? Hoe verging het haar in de Tweede Wereldoorlog? Hoe pakte ze 1945 de draad weer op? Waar zocht en vond ze aansluiting?
Historica Seran de Leede schrijft haar biografie. De WDF verleende een startsubsidie.
De Vereniging voor Gendergeschiedenis (VVG) is is een Nederlandstalig platform voor iedereen die zich bezighoudt met vrouwen- en gendergeschiedenis. Ook wil de VVG geïnteresseerden informeren over nieuwe ontwikkelingen en nieuw onderzoek op alle terreinen van gendergeschiedenis. Naast het tijdschrift Historica is het belangrijkste kanaal daarvoor de VVG-website, die eind 2017 in vernieuwde vormgeving is gelanceerd.
De WDF subsidieerde de inhoudelijke actualisering van de site.
Het online educatieplatform F-site is een initiatief van de werkplaats voor historische projecten Van Gisteren in samenwerking met de stichting Jonge Historici. Doel is om via de website lesmateriaal over vrouwen in de geschiedenis beschikbaar te stellen aan docenten in het voortgezet onderwijs.
De WDF subsidieert de ontwikkeling van het lesmateriaal. De lancering is gepland voor het voorjaar van 2018. Voor de bouw van de website is Van Gisteren op voordekunst een crowdfundingcampagne gestart.
Sinds 29 oktober 2018 is de F-site online.
Op woensdag 5 juli 2017 organiseert Wilhelmina Drucker hoogleraar Geertje Mak aan de Universiteit van Amsterdam een symposium, Colonizing Children: Gender in (Dutch) Colonial Governance Practices. Dit symposium vormt de opmaat tot haar oratie Huishouden in Nederlands Nieuw Guinea. Geschiedenis van geslacht op geslacht, waarmee zij op donderdag 6 juli 2017 haar hoogleraarsambt zal aanvaarden.
De WDF draagt bij aan de kosten van het symposium.
Begin 2017 is Tsila Rädecker begonnen aan een onderzoek naar de joodse feministe Dina Sanson (Rotterdam 1868-Zeist 1929), de eerste vrouw in Nederland bij de politie (Rotterdam 1911), dat in 2018 in een boek zal uitmonden.
De WDF subsidieerde het onderzoek naar Dina Sansons betrokkenheid bij de vrouwenbeweging, dat Rädecker presenteerde op de 10de Contactdag Joodse Studies van de Lage Landen (Antwerpen 16 mei 2017).
Het toenmalige tijdschrift van het Arnhems Historisch Genootschap “Prodesse Conamur”, Arnhem de Genoeglijkste, bracht in 2007 onder de titel Arnhemse meisjes, een themanummer uit over opmerkelijke vrouwen in de geschiedenis van Arnhem. Het nummer, met artikelen over onder anderen Jeanne Merkus, Catharina van Rees, Debora van Bommel van Vloten en Titia van der Tuuk is inmiddels door Prodesse en de Bibliotheek Arnhem online beschikbaar gesteld.
De WDF droeg bij aan de extra productiekosten van dit nummer.
![Rosa Manus, ‘Persoonlijke herinneringen’, in Gedenkboek bij het 25-jarig bestaan van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht 1894-1919 (Amsterdam: [Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, 1919]) 135-136.](/media/k2/items/cache/a9ccd7cd1c4267a50c67ac0bd7180172_S.jpg)
In de aanloop naar de publicatie van Myriam Everard en Francisca de Haan (red.), Rosa Manus (1881-1942): The International Life and Legacy of a Jewish Dutch Feminist (Leiden/Boston: Brill, 2017) heeft de WDF een aantal kosten gesubsidieerd, onder meer die van de Engelse vertaling van de ‘Persoonlijke herinneringen’ van Rosa Manus aan het hoe en wat van haar betrokkenheid bij de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, zoals gepubliceerd in het Gedenkboek dat deze Vereeniging in 1919 uitbracht, en het geschreven portret van Rosa Manus, dat Jo van Ammers-Küller na uitgebreide gesprekken opnam in haar Twaalf interessante vrouwen (Amsterdam: Meulenhoff, 1933). Beide stukken zijn als historische documenten in Rosa Manus opgenomen.
Rosa Manus werd op 1 december 2016 in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam gepresenteerd.
Meer...
In 2013 verscheen, onder redactie van Els Kloek, het succesvolle 1001 Vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis (Nijmegen: Van Tilt, 2013). Inmiddels werken Els Kloek en haar team van medewerkers aan een vervolg: 1001 Vrouwen in de 20ste eeuw, dat in 2018 zal verschijnen.
De WDF heeft daaraan in 2016 een vervolgsubsidie toegekend.
Sinds enige tijd is Bart Lankester bezig aan de biografie van Trien de Haan-Zwagerman (Hauwert 1891-Hoorn 1986), revolutionair-socialiste, feministe, vakbondsvrouw, verzetsstrijdster en nieuw-malthusianiste. Twee webpublicaties zijn daar inmiddels uit voortgekomen: eerder dit jaar een lemma over Trien (oorspronkelijk Trijntje) Zwagerman in het Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland, afgelopen november een Engelstalige levensbeschrijving op de website van Every Face Has a Name, een documentaire over de opvang van Ravensbrück-overlevenden in Zweden in 1945, waarin hij Trien de Haan heeft weten te identificeren. De biografie is in 2017 verschenen.
De WDF heeft bijgedragen aan de onderzoekskosten.
In 2013 ging de website ‘Brieven Tan-Schepers: brieven uit voormalig Nederlands-Indië, 1929-1946’ de lucht in.
De WDF subsidieerde een eerste onderzoek naar de familieachtergrond van Eida Tan-Schepers (Winschoten 1906-Den Haag 1983) in de vrouwelijke lijn. Haar moeder, Sara Elisabeth Henriëtte (Sari) Cohen (Groningen 1877-Den Haag 1965) stamde uit een geslacht dat tal van feministen voortbracht. Zo was haar zuster, Aleida Maria (Leidie) Goudsmit-Cohen (Groningen 1872-Sobibor 1943), die veelvuldig in de brieven voorkomt, bestuurslid van de Leidse afdeling van Onderlinge Vrouwenbescherming sinds de oprichting in 1902, was zij in 1909 een van de oprichtsters van de Leidsche Coöperatieve Keuken, en was zij vanuit Leiden ook betrokken bij de tentoonstelling “De Vrouw 1813-1913”. Via haar moeder Anna Schaap (Groningen 1845-Oegstgeest 1911) was Sari Schepers-Cohen een volle nicht van de bekende feministe Mathilde Cohen Tervaert-Israels (Amsterdam 1864-St Gallen 1945), die als tante Masje ook vaak in de brieven genoemd wordt. Een zuster van Anna Schaap, Henderina Jacoba Schaap, later Biegel-Schaap (Groningen 1852-Zürich 1917), verkeerde in Groningen in de kringen van de latere feministen Aletta Jacobs en Frederike van Uildriks. Zij zou twee zeer geëmancipeerde dochters voortbrengen, Rebekka Aleida (Betsy) Biegel (Groningen 1886-Westerbork 1943) en Johanna Hermine (Annie) Biegel (Groningen 1889 -Westerbork 1943), die allebei ook meer dan eens in de brieven genoemd worden.
Verder lezen:
- Agnes van Steen, ‘“De gehuwde vrouw moet maatschappelijk voelen”. De Tentoonstelling “De Vrouw 1813-1913” en het maatschappelijk werk van Leidse vrouwen’, Jaarboek der sociale en economische geschiedenis van Leiden en omstreken 25 (2013) 135-184
- De liefde en de vrijheid, natuurlijk! Het dagboek (1877-1910) van Frederike van Uildriks, ed. Mineke Bosch, Hilversum 2010
- Mineke Bosch, Een onwrikbaar geloof in rechtvaardigheid. Aletta Jacobs 1854-1929, Amsterdam 2005
- A.C. Rümke, Rebekka Aleida Biegel (1886-1943), ’s-Gravenhage 1996